AANBOD


1,Permanente tentoonstelling

In de drukkerij op het gelijkvloers bevinden zich twee van de oudste drukpersen ter wereld. Zij stammen nog uit de tijd van Jan Moretus (1543 - 1610). Het grootste deel van de belangrijke lettercollectie ligt in de letterbakken van deze drukkerij en in de letterkamer.

Het museum beschikt over veel originele stempels, niet zelden bewaard in hun originele stempeldoosjes. Dit zijn vaak kunstig versierde doosjes waarin de kostbare stempels vervoerd en bewaard werden.

Na Plantijn vervaardigen de Moretussen ook letters in eigen beheer. De ingerichte lettersnijderij en -gieterij op de tweede verdieping is hiervan het authentieke bewijs.

Het Museum Plantin-Moretus beschikt over een uitzonderlijke collectie typografisch materiaal

Een deel van het industrieel erfgoed is definitief opgenomen op de lijst van het culturele erfgoed van de Vlaamse Gemeenschap, met name de inboedel van de drukkerij Plantin-Moretus, m.n. de eikenhouten drukpersen, de eikenhouten 16de-18de-eeuwse zetkasten en de correctorentafel.



2, Bibliotheek


De boekencollectie omvat ruim 25.000 oude banden. Het merendeel ervan staat in de grote bibliotheek, die onderdeel uitmaakt van de museumroute.

Het museum beschikt ook over ruim 600 manuscripten uit de periode van de 9e tot de 16e eeuw. Plantijn en de Moretussen verzamelden deze werken als inspiratiebron voor hun toekomstige publicaties.

Een hoogtepunt van de 15de-eeuwse Vlaamse miniatuurkunst zijn de 'Kronijken van Froissart'. De tweedelige Bijbel (1401-1402) voor koning Wenceslas van Bohemen is een prachtig voorbeeld van de Tsjechische miniatuurkunst.

Ee©n van de mooiste, gedrukte boeken van vóór 1501 (de 'incunabelen' of 'wiegendrukken') is ongetwijfeld de 36-regelige zogenaamde Gutenbergbijbel , de tweede oudste gedrukte bijbel en het tweede monument in de geschiedenis van de boekdrukkunst na Gutenbergs 42 regelige bijbel. Van deze bijbel, gemaakt met het lettermateriaal van deze uitvinder van de boekdrukkunst, zijn op wereldvlak slechts 14 exemplaren bewaard waarvan één in België. Postincunabelen (boeken uit de periode 1501 - 1540) zijn ook ruim vertegenwoordigd.

Het museum Plantin-Moretus bezit een exemplaar van praktisch 90% van de volledige boekenproductie van de drukkerij met uiteraard Plantijns meesterwerk de â??Biblia regia' of â??Biblia Polyglotta' (1567-1572) in vijf talen en acht delen . Hieronder vallen veel eerste edities van het werk van de Vlaamse humanist Justus Lipsius (1547 - 1606). Ook het allereerste Nederlandse woordenboek bevindt zich in deze collectie. Van Franse afkomst nam Plantijn niettemin het initiatief tot de druk van deze â??Thesaurus Theutonicae linguae. Schat der Neder-duytscher spraken'.

Abraham Ortelius' beroemde atlas Theatrum Orbis Terrarum, gedrukt door C. Plantijn vanaf 1579, maakt deel uit van de omvangrijke atlassencollectie van het museum. Zowel in de Mercatortentoonstelling (1994), de Orteliustentoonstelling (1998) en de tentoonstelling Orbis Terrarum 'Ways of Worldmaking' in 2000 werd ze in de kijker gesteld.

Een deel van de catalogi van de bibliotheek is voorhanden via Anet. Het gehele boekenbestand is toegankelijk via een steekkaartencatalogus in de leeszaal.

Een uitzonderlijke aanwinst voor de bibliotheek van het Museum Plantin-Moretus in 2003: een ingekleurd exemplaar van de Missale Romanum, Antwerpen, Jan II en Balthasar I Moretus, 1613.


3, Archief


Christoffel Plantijn en zijn opvolgers tekenden in hun boekhouding minutieus alle uitgaven en inkomsten op. Daardoor beschikt het Museum Plantin-Moretus nu over het volledige archief van de Plantijnse drukkerij. Deze omvat de complete bedrijfsboekhouding van driehonderd jaar drukkersactiviteit. Ook de huishoudboekjes van de families bleven bewaard. Daarnaast is in veel gevallen de briefwisseling tussen de drukker en zijn opdrachtgevers overgeleverd. Zo beschikt het museum over originele brieven van Lipsius en Rubens.

De omvangrijke archieven vormen als unieke bronnenverzameling een bijzonder kostbaar fonds in het patrimonium van het museum. Ze leveren een schat aan informatie over het drukkersgeslacht Plantin-Moretus en de Plantijnse drukkerij. Ze vormen de weerslag van de geschiedenis van de boekproductie van de Plantijnse drukkerij en geven informatie uit eerste hand over de werking en productie van een typografisch bedrijf en de socio-economische en cultuurgeschiedenis.

Omwille van de hierin voorhanden oudste bronnen over de geschiedenis en techniek van de boekdrukkunst en als neerslag van de grote westerse cultuurstromingen van de 16 de en 17 de eeuw werd dit archief als enige in de Benelux en een van de slechts vijf archieven tot zover in Europa op 4 september 2001 door de UNESCO erkend tot roerend cultureel werelderfgoed.


LOCATIE

Een flink stuk van de aantrekkingskracht van het Museum Plantin-Moretus wordt bepaald door de sfeer van het huis. De 16de en 17de-eeuwse drukkerij, lettergieterij, correcteurskamer, boekwinkel, bibliotheek en het kantoor, bewaard in hun oorspronkelijke omgeving, weten de bezoeker blijvend te fascineren.

De verfraaiing van het Plantijnse huis gebeurt vooral op initiatief van Balthasar I Moretus (1574 - 1641), Plantijns kleinzoon. Hij is de eerste die daarvoor de financiële middelen kan en wil reserveren. De volgende generaties zetten de verfraaiing voort. De woning van de Moretussen was in haar eigen tijd al een toeristische trekpleister. En daar is in de loop van drie eeuwen weinig verandering in gekomen.

Naar de mode van hun tijd bekleden zij de wanden van hun vertrekken met kostbaar Mechels en Spaans goudleer. Enkele salons op de benedenverdieping zijn ingericht met fraaie Vlaamse wandtapijten uit Brussel en Oudenaarde.

Achttien portretten, die Pieter Paul Rubens in opdracht van Balthasar I heeft geschilderd, sieren de wanden van de salons op de gelijkvloerse en eerste verdieping.

Ook kostbare kunstkabinetten stammen uit het bezit van de Moretussen. Hetzelfde geldt voor een uiterst zeldzaam dubbelinstrument, waarvan slechts drie andere ter wereld bekend zijn. Het gaat om een combinatie van virginaal en klavecimbel.

Niet uit het bezit van de Moretussen, maar aangekocht door het museum, zijn de bijzonder zeldzame aard- en hemelglobes uit het atelier van de Van Langren-dynastie circa 1650. Deze familie was destijds synoniem voor uitmuntende sferografie en cartografie. Deze globes staan opgesteld in de aardrijkskundezaal.

De eetkamer op de gelijkvloerse verdieping is een prachtig voorbeeld van 18de-eeuws interieur. De schilderijen met landelijke taferelen van Theodoor de Bruyn, de lambrisering en de marmeren schoorsteenmantel vormen een harmonieus geheel in Lodewijk XV-stijl. Na de restauratie (voorzien in 2001) zal deze eetkamer gebruikt worden als ontvangstruimte voor groepen


4, Lopende activiteiten, tijdelijke tentoonstellingen en educatieve programma's kan je vinden op www.museumplantinmoretus.be