De watermolen en het heemmuseum vormen één geheel met sporen die, voor wat Rufferdinge betreft, teruggaan tot de 13de eeuw. De molen bleef in werking tot 1966, werd nadien aangekocht door de Provincie Brabant en gerestaureerd. Het is een eerder zeldzame watermolen van het bovenslagtype, waarvan het spaarbekken nu kunstmatig van water wordt voorzien door middel van een pomp die water put uit de 3 meter lager liggende Molenbeek. Naast de steenzolder, nu gebruikt als tentoonstellingszaal, bevindt zich een hijsinstallatie met een gaffelwiel zodat men de graanzakken vanaf de straatkant naar boven kon trekken. Daarna werd het graan op de luizolder uitgezuiverd om het tenslotte te malen op de steenzolder. Men kon hier 5 verschillende soorten meel produceren en er werd zelfs voor verlichting gezorgd. Het herenhuis naast de molen dient als provinciaal trefcentrum waarin de collectie gebruiksvoorwerpen van het molenhuis en een rijke verzameling opgegraven archeologisch materiaal wordt getoond.